Sucha Dolna (Nieder Zauche)

01-Sucha-Dolna-mapa

Z Bobrzan do Suchej Dolnej

Zabieramy ze sobą jeden z dostępnych przewodników.

02-DSC02440

Pałacu trudno nie zauważyć. Wzdłuż drogi przebiegającej przez wieś ciągnie się mur z bramą wjazdową i budynkiem bramnym. Zza koron drzew widać wieżę i szczyty pałacu ustawionego prostopadle do dzisiejszej drogi.

„Na ochotnika”, całkiem spontanicznie acz niekoniecznie bezinteresownie, co wyjaśni się na pożegnanie, zgłasza się mieszkaniec wsi jako nasz przewodnik. Wspomina swoją pracę w PGR i nieustannie w zadziwieniu powtarza co się stało z tym pięknym obiektem i miejscem jego wieloletniej pracy.

Łączymy opowieści naszego „przewodnika” z książkową wiedzą.

Sucha Dolna to wieś rycerska, której właścicielami byli przedstawiciele kilku niemieckich rodów. I tak od XIV wieku jest to rodzina baronów von Kittlitz z Małomic, od 1681 r. do 1884 majątek stanowił własność rodziny von Eckertsberg, a od 1891 do 1945 roku własnością rodziny von Klitzing.

Rodzina von Eckertsberg to starożytny wymarły ród wywodzący się z zamku Eckartsburg na granicy Saksonii-Anhalt z Turyngią. Po raz pierwszy wymieniany jest przedstawiciel tej rodziny w roku 1185.

Na Śląsku wymienia się ich jako właścicieli miejscowości Krzywczyce koło Szprotawy (1813), Gościszowa koło Bolesławca (1681, 1801), Ułanowa k. Głogowa (1804), Mokrzeszowa k. Świdnicy (1803), Neudeck koło Głogowa (1804 i 1830), Parchów koło Lubina (1751 i 1835), Suchej Dolnej koło Szprotawy (1681 i 1830) i Suchej Górnej w okolicach Głogowa (1751 i 1891).

Ze strony Zamki Lubuskie.

To właśnie rodzina von Eckertsberg jest fundatorem pałacu, którego ruinę oglądamy w Suchej Dolnej. Płyta fundacyjna przechowywana jest w Muzeum Ziemi Szprotawskiej.

Od wybudowania pierwszej (w stylu barokowym) siedziby rodziny w Suchej Dolnej w 1681 roku, w czasie dwustu lat władania majątkiem przez rodzinę Eckertsberg, pałac przeszedł przebudowę w stylu klasycystycznym w XVIII wieku a w XIX poszerzono go.

03-Sucha-Dolna-lubuskie

Pałac w Suchej Dolnej od strony parku i ogrodu ze strony 

04-Sucha-Dolna-palac-od-frontu

Pałac w Suchej Dolnej od frontu ze strony Zamki Lubuskie

05-DSC02360

Pałac w Suchej Dolnej od frontu 11 października 2020 roku

Istotne zmiany w wyglądzie pałacu w Suchej Dolnej:

1681 rok – barokowy pałac na planie prostokąta, sklepienia kolebkowo-krzyżowe we wnętrzu (zachowały się do dziś)

06-20201011_155720-sklepienia-kolebkowo-krzyzowe

Wnętrze pałacu w Suchej Dolnej. Stan październik 20202 rok

koniec XVIII w.  – zmieniono wystrój elewacji frontowej na klasycystyczny, wybudowano budynek bramny (obecnie od ulicy ciągnącej się przez wieś).

07-DSC02349

08-DSC02349-klasycyzstyczne

09-DSC02350-putta-pod-oknami

W podokiennych płycinach bawiące się putta

10a-DSC02346-tralki-i-medaliony

Drewniane tralki i medaliony z głowami

10-DSC02347-medaliony-z-popiersiami

Medaliony z popiersiami

11-DSC02352-drewniane-tralki

Drewniane tralki

12-DSC02337-budynek-bramny

Budynek bramny

druga poł. XIX w. – do regularnej bryły pałacu dodano południowe skrzydło z wieżą,  wybudowano dom zarządcy z ciekawym neobarokowym szczytem, zmieniono nieco szczyt w fasadzie , dodając m. in. neorokokowy kartusz rodziny von Eckersberg, Przed wejściem głównym wybudowano podcieniowy portyk z tarasem na wysokości pierwszego piętra.

13-DSC02341-z-dobudowanym-skrzydlem-i-wieza

Pałac w Suchej Dolnej

14-DSC02353-skrzydlo-z-wieza

Dobudowane skrzydło i wieża

15-DSC02345-dom-rzadcy

Dom zarządcy z neobarokowym szczytem

16-DSC02349-szczyt-z-kartuszem-herbowym

Szczyt z kartuszem herbowym rodu von Eckertsberg

Majątek Sucha Dolna przeszedł w 1885 roku w ręce rodziny Klitzing (małżeństwo Hansa Henninga von Klitzing (30.04.1859-30.01.1927) z Olgą von Eckartsberg (18.11.1862-09.03.1889). Pozostawał w rękach tej rodziny do 1945 roku.

Po II wojnie światowej pałac przejęły Państwowe Nieruchomości Ziemskie, wkrótce powstał PGR, a od 1969 r. działalność prowadziła Stacja Ochrony Roślinnych w Pasterzowicach. W latach 90. teren został przejęty przez AWRSP (obecnie ANR). Do 1994 r. pałac wykorzystywano jako magazyn a następnie sprzedano prywatnej osobie, która w ramach „remontu dachu” zdjęła ceramiczną dachówkę i wydaje się, ze na tym zakończyła remont. Nasz „przewodnik” podpowiada, że zostały wyremontowane w 2005 roku kominy.

17-DSC02363-strozowka-od-ulicy-do-PGR

Od ulicy dawna portiernia PGR

Przed frontem pałacu był okolony dość wysokim murkiem dekoracyjny basen. Nasz „przewodnik” nie pamięta czy była fontanna. Pozostał murek…

18-20201011_160631-basen-fontanny

murek basenu

Budynki folwarczne są w stanie pogłębiającej się ruiny.

19-20201011_155551-budynek-folwarczny

20-20201011_155543-folwark-w-ruinie

Podobną ruiną  jest cały pałac.

21a-20201011_155730

Wewnątrz

21-DSC02340-popada-w-ruine

I na zewnątrz

Niektóre z pomieszczeń PGR są dziś wynajmowane na magazyny.

Na wschód od pałacu rozciąga się park krajobrazowy na obszarze 3 ha z małym stawem. Zachowało się sporo starych drzew.

Zajrzyjcie koniecznie na stronę, gdzie mimo iż w ruinie, pałac ma dach z dachówek ceramicznych, zegar, drzwi, taras z balustradą i wiele innych detali. Dla zachęty tylko jedno zdjęcie z tej strony:

 

Koniec

 

Dodaj komentarz

Twój adres email nie będzie publikowany.